Nowa Rzezba? | New Sculpture?

| 10.03 - 13.05

Wystawa podejmuje temat relacji współczesnej rzeźby z modernizmem. Pojęcie to rozumiane jest tu szeroko – jako dążenie do nowoczesności, dające się obserwować w sztuce od lat 10. aż po 70. XX wieku. Wspólnym mianownikiem wybranych na wystawę rzeźb jest odwołanie się do takich modernistycznych założeń jak odrzucenie ornamentu na rzecz uproszczenia i czystości formy oraz konstrukcji czy skupienie się na wartości materiału i funkcji obiektu. Założenia modernizmu od dawna wzbudzają zainteresowanie środowiska artystycznego ze względu na ich znaczenie historyczne oraz niebagatelny potencjał. Modernizm w dużej mierze wpływa na sztukę najnowszą i choć jest zjawiskiem historycznym, dla wielu pozostaje wciąż żywy. Artyści poddają go rewizji, przetwarzają, wchodzą z nim w dialog albo po prostu inspirują się jego językiem formalnym.

Szczególnie w ostatnich latach dyskusja na temat modernizmu przybrała nowy kierunek. Założeniom modernizmu przyglądają się badacze, architekci, krytycy, czyniąc je tematem licznych prac naukowych i krytycznej refleksji. Wychodząc z założenia, że początek XXI wieku przyniósł koniec postmodernizmu, poszukują jego następcy. Jedni, jak Nicolas Bourriaud, głoszą narodziny nowej odmiany modernizmu – altermodernizmu wynikającego ze specyfiki współczesnych globalnych przemian, na które reagują artyści. Inni zaś, jak Martin Herbert w eseju o nowym modernizmie, piszą o ciągłości tradycji i kontynuowaniu formalnego języka sztuki na zasadzie ścisłego podobieństwa.

Wystawa Nowa rzeźba? odnosi się do drugiego z opisanych zjawisk – nowego modernizmu. Prezentowane rzeźby, obiekty i instalacje stają się pretekstem do zbadania artystycznych reakcji na tradycje modernizmu, także na klasyczny modernistyczny design, relacji nowego ze starym, odszukania punktów stycznych. Chodzi o postawienie pytania o formę nowej rzeźby i język, jakim posługują się artyści. Czy jest to ten sam język formalny, czy też uległ on modyfikacji na skutek współczesnych manifestacji artystycznych i indywidualnych praktyk? Co artystów pociąga w modernizmie, w jaki sposób posługują się tą tradycją? Wystawa nie skupia się jedynie na podobieństwach i szukaniu we współczesnej sztuce znajomego języka. Dąży raczej do pokazania sposobów jego przekształcania, przełamywania, ale także zróżnicowania form we współczesnej rzeźbie.

Każdy z artystów biorących udział w wystawie w inny sposób podchodzi do tradycji modernizmu i jego paradygmatów. Martin Boyce, poprzez wykorzystywanie form nawiązujących do kubistycznych, betonowych drzew braci Martel z 1925 roku, przywraca je modernistycznej sztuce; Thea Djordjadze, krytycznie ustosunkowana do modernizmu, przetwarza jego język formalny i łączy go z elementami rodzimej kultury; Kasia Fudakowski tworzy osobiste rzeźby podszyte konstruktywistyczną estetyką; Jerzy Goliszewski inspiruje się sztuką systemową; Wade Guyton ironizuje na temat klasycznego języka modernizmu; Mai‑Thu Perret, kreując utopię, nawiązuje do rosyjskiej awangardy i zjawiska komun z lat 60. i 70.; Monika Sosnowska konsekwentnie przepracowuje dziedzictwo PRL-owskiej architektury; Tatiana Trouvé buduje totalne instalacje o apokaliptycznym wydźwięku.

kurator Maria Brewińska
współpraca Katarzyna Kołodziej